Kipgehaktballetjes en groente in zoetzure saus

Zure colasleutels. Ja hoor, die lusten de kinderen wel. Is het niet te zuur, lieverd?

Nee hoor mama, het is heerlijk!

Mooi, hier heb ik net zoiets, maar dan als saus.

…

Daar moesten ze even over nadenken. Kleine Chef is nu zes en komt duidelijk in een fase waarin zijn smaak zich ontwikkelt. Hij lust pittige dingen, de meeste groente en ook aparte smaken zoals het bizarre smaakje dat trassi achterlaat in Indonesisch eten. De dames (net vijf jaar) zijn dan toch nog wat moeilijker, maar ik heb goede hoop. Kleine Chef at deze zoetzure saus dus ook op zonder mokken, maar de dames snapten de smaak nog niet.

Nee, dan de kipballetjes. Die lagen bruin gebakken op het hoekje van het aanrecht te wachten tot ze de saus in mochten en als ik er niet bovenop was gaan zitten (u hoeft dat niet heel letterlijk te nemen), hadden Meneer en de kinderen ze nog voor het eten achter de kiezen gehad.

Kipgehaktballetjes en groente in zoetzure saus

recept voor 2 grote en 3 kleine mensen

kipgehaktballetjes:

700 gr kipfilet (kant-en-klaar kipgehakt kan, maar is veel vetter)

1 ei

2 el ketjap manis

zout en peper naar smaak

2 tenen knoflook, gesnipperd

100 gr witbrood, fijngemalen

een likje sambal oelek naar smaak

olie om in te bakken

Verder nodig:

scheut olie

2 a 3 cm verse gember, geraspt of zeer fijn gehakt

500 tot 600 gram schoongemaakte groente, zoals wortelreepjes, uiparten, erwten (diepvries), sperziebonen, paprikareepjes, etc

Saus:

3 el suiker

3 el witte wijnazijn

2 el ketjap manis

100 ml ketchup (6 el)

250 ml water

1 afgestreken el maizena

rijst voor erbij

eventueel verse koriander

Voor de gehaktballetjes:

Hak de kipfilet fijn in een keukenmachine (of gebruik kant-en-klaar kippengehakt). Meng daarna alle ingrediënten en vorm er kleine balletjes van. Bak ze in wat olie in een koekenpan bruin en gaar.

Voor de saus:

Meng de maizena met een beetje van het water en doe de rest van de ingrediënten in een pan. Breng dit aan de kook en voeg de maizena ook toe. Laat het zachtjes pruttelen tot het bindt. Zet het daarna apart tot het nodig is.

De groente:

Roerbak de groente en gember in wat olie tot ze gaar zijn. Sperziebonen kook ik zelf graag even een paar minuten voor, omdat ze er vrij lang over doen om gaar te bakken. Kwetsbare groente, zoals doperwten, voeg je pas in de laatste minuten toe.

Kook ondertussen ook rijst gaar.

Wanneer alles klaar is, voeg je kipballetjes, groente en saus samen en warm je het nog even goed door. Serveren met rijst. Een beetje verse koriander erop is ook lekker.

                

Aardbeien sorbetijs uit de ijsmachine

Even iets heel simpels, voor het archief, maar het is zo lekker… Vers ijs van vers fruit. Daar kan de supermarkt echt niet tegen op.

Aardbeien sorbetijs uit de ijsmachine

500 gr schoongemaakte aardbeien

125 gr witte basterdsuiker

Sap van 1 limoen of een halve citroen

Pureer de aardbeien. Als je wilt kun je de puree zeven om de pitjes eruit te halen, maar het hoeft niet echt. Mij stoorde het niet tenminste. Voeg de suiker en het limoen- of citroensap toe. Laat het mengsel in de koelkast koud worden en draai er dan ijs van in een ijsmachine. Zet het daarna in de vriezer en laat het nog twee uur verder harder worden. Daarna is het nog goed schepbaar. Als je het langer in de vriezer laat staan, zal je het ijs even iets zachter moeten laten worden buiten de vriezer.

Cowboy caviar (vegetarisch)

Cowboy caviar? Nog nooit van gehoord. Ik moest ook even verder klikken toen ik dit tegen kwam op het internet. Maar het is een erg fijn recept. Het komijnpoeder en de mais maken het net even wat anders dan andere salsa’s van het type bonen/avocado/tomaat. Wij aten het in een zelfgemaakte tortilla met een schep hete tacosaus. Ik denk dat een korianderroom er ook lekker bij zou zijn: hak daarvoor wat verse koriander heel fijn en meng dat met crème fraiche en wat zout tot een groen sausje. Je kunt ook dikke Griekse yoghurt gebruiken, maar als je dat roert wordt deze al snel dunner. Misschien te dun. Dat wordt geklieder op een taco of tortilla… Voor de liefhebber van vlees kan er op die tortilla ook heel goed extra gehaktsaus.

Cowboy caviar

1 blik zwarte bonen van 400 gram (uitlekgewicht van zo’n 250 gr)

1 mini-blikje mais (uitlekgewicht van 140 gr)

2 avocado’s in blokjes

2 handen verse, gehakte koriander

1 bosje lente-ui (ongeveer 6 stuks) – alleen het wit, in ringetjes

150 gr tomaten (ik gebruikte kerstomaatjes)

1 teen knoflook, gesnipperd

1 tl (5 ml) komijnpoeder

zout en peper

een scheut olijfolie

een scheut rode wijnazijn

Bereidingswijze? Die is er amper: gewoon alles samenvoegen. Laat wel de smaken even een uurtje op elkaar inwerken. Serveren op kamertemperatuur.

Nasi kuning met spitskool

Deze gele rijst wordt in Indonesië gegeten bij feestelijke gelegenheden. Waarom is me niet helemaal duidelijk, want het is niet een bewerkelijk of duur gerecht. Nou ja, de kleur geel (goud?) staat voor geluk, maar dat lijkt me geen reden om hem alleen op je verjaardag te eten.

Wanneer ik ergens groente doorheen kan mengen, zal ik dat niet nalaten en ik vond spitskool hier goed bij passen. Maar er moet nog steeds een bijgerecht bij hoor, want de rijst is vrij romig en erg mild van smaak. Er mag nog wel een stevigere smaak tegenover staan van bijvoorbeeld een pittig vlees- of groentegerecht. Gekookte of gebakken eieren zijn er ook lekker bij.

Nasi kuning met spitskool

recept voor 2 grote en 3 kleine mensen

1 ui

1 teen knoflook

2 el (zonnebloem)olie om te bakken

200 gr witte rijst

1 krappe el gemalen kurkuma (koenjit)

1 tl gemalen koriander (ketoembar)

1 tl gemalen komijn (djinten)

1/2 stengel citroengras

250 ml kokosmelk (1 pakje van GoTan)

225 ml water

zout

400 gr spitskool en extra olie om te wokken

Snipper de ui en snijd de knoflook fijn. Verwarm de olie in een hapjespan en fruit de ui en knoflook hierin zachtjes glazig. Schep de rijst, koenjit, ketoembar en djinten erdoor en bak kort mee.

Snijd de citroengras stengel open en steek in de rijst. Schenk de kokosmelk met het water bij de rijst en breng al roerend aan de kook. Kook de rijst in een pan met deksel op laag vuur in ca. 15 min. gaar. Laat daarna zonder deksel het resterende vocht verdampen tot het een smeuïg geheel is.

Bak ondertussen de kool in een andere pan of wok gaar in wat olie. Voeg het daarna toe aan de gare rijst.

Zelfgemaakt naanbrood

Mijn klacht over zelfgemaakte tortilla’s (dat je niet meer terug wil/kan naar fabriekstortilla’s nadat je ze zelf hebt gemaakt) gaat ook op voor homemade naan brood. Helaas… Ook deze zal ik tegenwoordig zelf moeten maken. De voorverpakte broden voldoen gewoon niet meer. Overigens heb je bij de naan, net als bij de tortilla’s, een gietijzeren (koeken)pan nodig. Anti-aanbakpannen houden niet van extreme hitte en gaan ervan kapot. Keramische pannen kunnen weliswaar de hitte aan, maar gietijzer is erg gelijkmatig qua warmte en ik denk dat je daarmee toch het beste resultaat krijgt.

Ik gebruikte geen bloem, maar wit broodmeel, omdat naan het elastische van veel gluten moet hebben. Naan is niet 'kort' en cake-achtig. Maar met de smaken kan je van alles doen. Ik kneedde nigellazaadjes (zwart uienzaad) door het deeg voor een authentiek uitziend brood, maar je kunt er ook na het bakken heel fijn gesnipperde knoflook en verse koriander opsmeren (samen met de boter of ghee)

Zelfgemaakt naanbrood

bron: The Guardian

recept voor 8 stuks ter grootte van een schoteltje, of 4 grote

300 gr wit broodmeel (geen bloem)

1,5 grote tl (1 tl = 5 ml) gedroogde gist

1 grote tl (5 ml) suiker

150 ml warm water

1 tl zout

75 ml gewone yoghurt

2 el gesmolten ghee of roomboter + extra om de broden te bestrijken

eventueel: 1 tl nigella/zwart uienzaad

½ tl korianderzaadpoeder + komijnpoeder

plus een beetje olie voor de kom

Meng alle ingrediënten (behalve de olie) tot een soepel deeg dat nog een beetje plakt. Het moet beslist niet droog zijn. Kneed dat stevig door en leg het daarna in een kom welke licht is ingevet met olie. Rol de bal rond in de kom om hem te bedekken met wat olie en zet het afgedekt weg op een warme plek om te rijzen. Dat zal anderhalf tot twee uur duren.

Leg het deeg daarna op een bebloemde werkplek en verdeel het in 4 of 8 stukken. Verhit een gietijzeren koekenpan enkele minuten tot gloeiend heet. Zet ondertussen wat gesmolten ghee of boter neer.

Druk een deegbal plat met je hand tot een dikte van een kleine centimeter. Het deeg zal in de pan straks nog ongeveer verdubbelen. Wanneer je de plak deeg aan één kant oppakt, trek je het vanzelf in de karakteristieke ‘traan’vorm. Leg het brood in de hete pan. Wanneer je de kleinere broden maakt, passen er vast wel twee in de pan. Laat het brood 2 of 3 minuten bakken en houd de onderkant in de gaten: wanneer de onderkant bruine vlekken heeft, draai het brood om en bak je de andere kant op dezelfde manier. Bestrijk de gebakken kant ondertussen met wat ghee of boter. Wanneer het brood klaar is, leg je het op een bord, afgedekt met een theedoek. Zo blijven ze zacht. Eventueel zet je het ook nog in een lauwe oven om warm te houden. Bak zo ook de andere broden.

Over zelfgemaakte tortilla wraps en gietijzeren pannen

Ongeveer gelijktijdig met de EU was ik ook klaar met anti-aanbakpannen; eerst krijg je krassen in je pan en na een tijdje laten er dan ook stukjes anti-aanbaklaag los, en die kunnen niet goed voor je zijn. Dat vond de EU dus ook en sinds dit jaar is een bepaalde stof (PFOA) verboden.

Wij bakken sinds kort vooral in een gietijzeren koekenpan. Daar moet je wel even aan wennen, want het werkt anders dan een gewone Tefalpan. Ten eerste moet je hem voorbewerken en de pan enkele keren in laten branden met een laagje olie (gek genoeg zeggen ze dat er niet bij als je hem koopt, maar als je het niet doet, bakt alles aan). Bovendien moet je hem daarna nooit meer met sop afwassen. Dat klinkt vies, maar valt reuze mee. Zolang je er geen vis in bakt, gaat dat prima, en anders zou je de pan, net als je grootmoeder vroeger, moeten uitschuren met zout.

Ook is het bakken zelf anders, waarbij je de pan van tevoren vooral gloeiend heet moet laten worden. Het is net als die ouderwetse, gietijzeren poffertjespan:  wanneer je het beslag in een matig warme pan giet, zuigt het zich direct vast aan de pan. Maar als je hem eerst walmend heet verhit, dan werkt het als een zonnetje.

Enfin, zo’n gietijzeren pan heeft nog meer voordelen. Zo gaat een goede pan een leven lang mee, terwijl je een teflonpan na een jaar van intensief gebruik in de kliko kan gooien. Bovendien houdt de gietijzeren pan van extreme hitte en de anti-aanbakpan juist niet. De gladde laag gaat er kapot van, met alle ellende van dien…Die tortilla’s hieronder zijn dus geen goed idee voor je Tefalpan. Wanneer je (nog) geen gietijzeren pan hebt, heb je misschien wel een gietijzeren braadpan staan? Daar past vast wel een tortilla in. Of het handig werkt weet ik niet. :) Maar in ieder geval heb je wel de hitte van gietijzer nodig om de tortilla's snel te kunnen bakken.

Maar nog even wat meer over deze bloemtortilla’s. Er is namelijk wel een nadeel. Je wilt hierna namelijk nooit meer van die lichtzurige, elastische lappen uit de winkel. Dat is het probleem met zelf maken: met sommige dingen kan je nooit meer terug naar de gemakkelijke oplossing van fabrieksvoer. Trouwens, wat betreft een tortillavulling kan ik je ook de zelfgemaakte specerijenmix voor het gehakt aanbevelen. Daar heb je echt geen pakje met rare dingen voor nodig. En wat dacht je van goudgeel gebakken halloumi met een salsa van mango en avocado? En anders staat hieronder nog een salsa van gegrilde verse ananas met mais.

Zelfgemaakte tortilla wraps

recept voor 16 stuks van ongeveer 20 cm

450 gr gewone bloem

1 tl (5 ml) zout

1 tl (5 ml) bakpoeder

80 ml (milde olijf)olie

250 ml warm water

Simpelweg alles mengen tot een soepel deeg dat nog een beetje plakt. Laat dit 15 minuten afgedekt rusten.

Verdeel de deegbal daarna in tweeën, en die stukken ook weer in tweeën, etc, tot je 16 balletjes hebt. Of maak er gewoon meer wanneer je kleinere lappen wilt maken. Met 20 stuks kom je ook heel mooi uit.

Pak dus een gietijzeren pan erbij en verhit deze zonder olie erin tot heel erg heet. Dat duurt een paar minuten. Rol ondertussen een deegballetje met behulp van een beetje bloem uit tot zeer dun (1 a 2 mm). Werk er steeds eentje vooruit, en stapel ze niet op, want dan plakken ze aan elkaar.

Leg het deeglapje in de droge pan en bak het 1 a 2 minuten, tot je bruine plekken ziet aan de gebakken kant. De niet gebakken kant zal luchtbellen krijgen.  Als dat niet gebeurd, moet je de pan nog heter laten worden. Draai de tortilla om en bak de andere kant ook tot je bruine plekken ziet. Doe de warme tortilla  onmiddellijk in een bak met deksel, of een kom met een bord erop, want dan blijven ze zacht en buigzaam. Ze blijven zo ook wel even warm, terwijl je de rest bakt. Veeg eventuele bloem uit de pan, want die zal verbranden. Bak de rest op dezelfde manier. Het is even lopende bandwerk van uitrollen en bakken, maar het gaat allemaal best vlug.

Later opwarmen kan trouwens ook  in de magnetron of afgedekt in de oven, maar vers zijn ze toch het beste.

Bewaar ze in ieder geval luchtdicht.

Vul de tortilla's met bijvoorbeeld gehakt en lekkere toppings als creme fraiche, guacamole of gewoon avocadoblokjes, tomaat, verse koriander, salsa's, kaas, etc

En dan nog het recept voor die ananassalsa:

Gebakken ananassalsa

1 verse ananas

klontje boter of wat olie

1 rode paprika

1 mini blikje mais

½ (rode) ui

1 teentje knoflook

1 limoen

2 el zoete chilisaus (type loempiasaus)

zout en peper

Schil de ananas en haal het hart eruit. Snijd hem in de lengte in vieren en bak de stukken in de koekenpan in een beetje roomboter of olie tot de ananas karameliseert. Met een grillpan lukt dit ook prima trouwens.

Snijd de rest van de ingrediënten fijn en voeg alles samen.

Kedgeree met gerookte kip, dille, doperwt en ei

Een handig recept voor doordeweeks: wanneer je alles voorbereidt (en de rijst kook je toch al het liefste ruim van tevoren), dan hoef je alles alleen maar samen te voegen en op te warmen. De doperwten uit de diepvries schud je er gewoon op het laatste moment bij. De kinderen vonden het lekker, maar de jongste klaagde over gras in haar rijst. Note to self: dille kleiner snijden volgende keer. Desnoods vervangen met peterselie.

Kedgeree is een Brits gerecht, welke de Britten op hun beurt weer hebben geleend uit India. In India kan het een mengelmoesje met van alles zijn (en heet het kitchari), maar in Engeland is het normaliter een rijstgerecht met gerookte schelvis en kerrie. Die gerookte schelvis is hier niet goed te verkrijgen en bovendien heb ik persoonlijk niet altijd zin in gerookte vis. Vandaar dat hier het rooksmaakje van de kip komt. Maar gerookte makreel is ook een optie!

Kedgeree met gerookte kip, dille, doperwt en ei

gebaseerd op een recept uit Jamie magazine

recept voor 3 a 4 personen

300 gram rijst

olie om te bakken

1 ui, gesnipperd

1 teen knoflook, gesnipperd

3 flinke tl kerriepoeder

250 – 300 gr gerookte kip, in reepjes

200 gr doperwten (diepvries)

1 bosje dille, gehakt (een hand vol)

zout

6 gekookte eieren

Kook eerst de rijst gaar; het liefste enkele uren of een dag van tevoren. Laat dat afkoelen. (koude rijst is steviger en wordt dan minder kapot geroerd)

Fruit de gesnipperde ui tien minuten. Voeg de knoflook in de laatste minuut toe. Schep de kerrie erdoor en laat het nog eens een minuut bakken.

Voeg daarna de rijst, kip en doperwten toe en laat het geheel doorwarmen. Voeg uiteindelijk de dille toe en breng op smaak met zout. Serveer de rijst met partjes gekookt ei. Lekker met mangochutney!